เกร็ดความรู้

ลิงคะ (लिङ्ग/Linga) หรือ ลิงกัม (லிங்கம்/Lingam)

ลิงคะ รูปเคารพของพระเจ้าในฐานะต้นกำเนิดแห่งทุกสรรพสิ่ง ลิงคะ (लिङ्ग/Linga) หรือ ลิงกัม (லிங்கம்/Lingam) ถือ เป็นหนึ่งในรูปเคารพที่เก่าแก่ที่สุดของพระศิวะ เป็นที่เคารพบูชาเป็นอย่างยิ่งในทุกสาขาของไศวะนิกาย ลิงคะ หมายถึง เพศ หรือ เครื่องเพศ โดยมีความหมายเจาะจงไปที่เครื่องเพศชาย ทำไมพระเป็นเจ้าถึงได้รับการบูชาในรูปเครื่องเพศ? นั้นเพราะ เครื่องเพศนั้นเป็นรูปแบบแห่งการกำเนิดขึ้นของทุกสรรพชีวิต สรรพชีวิตชั้นสูงนั้นล้วนต้องใช้เครื่องเพศเพื่อการดำรงเผ่าพันธุ์ จากคติความเชื่อนี้ ยังนำมาซึ่งความเชื่อเรื่องสัญลักษณ์ หรือ เครื่องรางแทนความอุดมสมบูรณ์ คติเช่นนี้มักพบในลัทธิ หรือ ศาสนาโบราณต่างๆ ในศาสนาพราหมณ์-ฮินดูนั้น ลิงคะ คือ รูปแบบแห่งการกำเนิด ด้วยลิงคะนั้นเป็นผู้หว่านเมล็ดพันธุ์แห่งชีวิต และเป็นสัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์ เพราะการสืบเผ่าพันธุ์ หรือ การสืบวงศ์วาน คือ หนึ่งในความสมบูรณ์อย่างหนึ่ง ต่อมาลิงคะถือว่า เป็นรูปเคารพ หรือ องค์แทนของพระศิวะ ในฐานะบิดาแห่งทุกสรรพชีวิต โดยมีตำนานเกี่ยวโยงในคัมภีร์ศิวปุราณะ ว่า พระศิวะนั้นทรงสรรค์สร้างซึ่งทุกสรรพสิ่ง รวมถึงพระพรหมา และพระวิษณุ อีกทั้งทรงปรากฏรูปเป็นแท่งไฟ(ชโยติลิงค์)แก่พระพรหมมา แลพระวิษณุให้ประจักษ์เห็น พระพรหมา กับ พระนารายณ์ต่างพยายามหาที่สิ้นสุดของแท่งไฟนี้ แต่ก็ไม่พบที่สิ้นสุด หรือ […]