พระศรีมูกามพิกา แห่ง กลลูรุ
(Shree Mookambika of Kollooru)
พระศรีมูกามพิกา (ಶ್ರೀ ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ / Shree Mookambika) ทรงถือว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของพระแม่ทุรคาในอินเดียใต้ ทรงประทับบนขุนเขากูฑจาทริ (ಕೂಡಚಾದ್ರಿ / Koodachadri) หรือ กุฏชาทริ (कुटजाद्रि / Kutajadri) ในเมืองโกละปุระ (ಕೊಲಪುರ / Kolapura) หรือ กลลูรุ (ಕೊಲ್ಲೂರು / Kollooru) ริมฝั่งแม่เสาปรรณิกา นที (ಸೌಪರ್ಣಿಕಾ ನದಿ / Sauparnika Nadi) ในตุฬุนาฑุ (ತುಳು ನಾಡು / Tulu Nadu) หรือ พื้นแผ่นดินของชาวตุฬุ ปัจจุบันเป็นเมืองในเขตอุฑุปิ (ಉಡುಪಿ / Udupi) ภูมิภาคตุฬุนาฑุ หรือ ทักษิณกันนฑะ (ದಕ್ಷಿಣಕನ್ನಡ / Dakshina Kannada) รัฐการนาฏกะ (ಕರ್ನಾಟಕ / Karnataka) อินเดียตอนใต้
ตำนานกล่าวถึง พระฤๅษีนาม โกละ มหารษิ (ಕೊಲ ಮಹಾರ್ಷಿ / Kola Maharshi) กระทำการบำเพ็ญตบะถึงพระศิวะบนเขากุฏชาทริ ริมฝั่งแม่เสาปรรณิกา ซึ่งกล่าวขานกันว่า พญาสุบรรณได้สรงสนาน ณ แม่น้ำแห่งนี้จึงได้นาม เสาปรรณิกา อันตั้งอยู่บนพื้นแผ่นดินที่พระปรศุรามทรงสร้างขึ้นจากการโยนขวานลงบนสาคร จนเกิดแผ่นดินใหม่(เกรละ และทักษิณกันนฑะ) จนพระศิวะพึงพอพระทัยทรงปรากฏองค์ต่อหน้า โกละ มุนี เพื่ออำนวยพรตามที่ปรารถนา หากแต่โกละ มุนี ทรงไม่ขอสิ่งใดนอกจากความผาสุขของพื้นปฐพีโลก พระศิวะพึงพอพระทัยต่อคำขอของพระโกละมุนี จึงประทานนามแก่สถานที่แห่งนั้นว่า โกละปุระ และ ปรากฏองค์เป็นลึงค์ ซึ่งมีสวรรณะเรขา พาดผ่าน ส่วนขวาเป็นบุรุษ (ตรีมูรติ) และส่วนซ้ายเป็นศักติ (ตรีศักติ) ณ สถานที่แห่งนั้น
ต่อมามีแทตย์ตนหนึ่งนาม กัมฮาสุระ (ಕಂಹಾಸುರ / Kamhasura) บ้างว่า เกามาสุระ (ಕೌಮಾಸುರ / Kaumasura) ได้บำเพ็ญตบะถึงพระศิวะ เพื่อขอผลกำลังอำนาจ และชีวิตที่ยืนยาวจากพระศิวะ เหล่าเทวดา และมุนีนักสิทธิ์ทั้งหลายต่างหวั่นเกรง จึงพากับกราบทูลขอ พระแม่สรัสวตี ว่ายามใดที่พระศิวปรากฏขึ้นเบื้องหน้าเกามาสุระเพื่ออำนวยพร ขอพระนางผู้เป็นเทวีแห่งคำพูดจงทำให้อสูรนั้นเป็นใบ้ไประยะหนึ่งจนกระทั่งพระศิวะหายองค์ไป ซึ่งเมื่อถึงคราวนั้นพระเทวีก็กระทำตามที่เหล่าสาวกขอ โดยทำให้เกามาสุระพูดเปล่าเสียงไม่ได้ จนพระศิวะอันตรธานหายองค์ไป เหล่าเทวดาทราบความเช่นนั้นก็พากันเยาะเย้ย ขบขัน และให้ฉายาแก่อสูรว่า มูกาสุระ (ಮೂಕಾಸುರ / Mookasura) ซึ่งมูกะ หมายถึง คนใบ้,คนเขลาเบาปัญญา หรือ ไอใบ้ ไองั่ง ไอโง่ นั้นเอง
เมื่อมูกาสุระ ทราบความเช่นนั้นก็แค้นเคืองเป็นอย่างยิ่ง เที่ยวอาละวาด ไล่สังหารมนุษย์และสรรพชีวิตต่างๆ ไล่สังหารและทำร้ายทรมานพราหมณ์ ฤๅษี มุนีทั้งหลาย และ กระทำการก่อกวนพิธียัชญะบูชาไฟถวายเครื่องบัดพลีแก่เหล่าทวยเทพ จนเดือดร้อนไปทั่วพื้นปฐพีโลก พระโกละ มหามุนี ได้ความเดือดร้อนอย่างหนักจึงอ้อนวอนต่อ พระเทวีให้ทรงปรากฏองค์เพื่อปราบมูกาสุระนี้ พระอัมพิกา(พระแม่เจ้า)ทรงรับทราบถึงความเดือดร้อนของเหล่าสาวกและสรรพสัตว์ทั้งหลาย จึงปรากฏองค์เข้าต่อกรกับ มูกาสุระ และได้ทรงสังหารมูกาสุระลง เหล่าสาวกผู้ศรัทธาจึงถวายพระนามว่า มูกามพิกา จากการปราบมูกาสุระนี้ หากแต่พระนาม มูกามพิกานี้ยังมีความหมายว่า มารดาผู้เป็นที่พึ่งของผู้เขลาอีกด้วย
ต่อมา พระอาทิศังกราจารย์ (ಆದಿಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ / Adi Shankaracharya)ได้จาริกมายัง ณ โกละปุระ และได้กระทำการบูชาสักการะต่อ สวรรณะเรขา สยมภูลึงค์นั้น พระมูกามพิกาจึงปรากฏองค์ขึ้นต่อเบื้องหน้าพระชคัทคุรุศังกราจารย์ พระอาทิศังกราจารย์จึงดำเนินการสร้างเทวสถานและจัดสร้างพระเทวปฏิมาตามที่พระเทวีได้ปรากฏองค์ให้ตนได้ทรรศนะจากทองเหลือง และได้ประดิษฐานศรียันตระ ณ ที่แห่งนั้นด้วย
ซึ่งวัดของพระศรีมูกามพิกานั้นแบ่งเป็นสองส่วน คือ เทวสถาน กับ ศาลใกล้ยอดเขา กล่าวว่า ศาลพระเทวีใกล้ยอดเขา คือ มูละ มูกามพิกา เทวสถานัม (Moola Mookambika Devasthanam) หรือ เทวาลัยเก่าแก่ของพระนาง ซึ่งข้างหน้าเทวาลัย จะมีเสาเหล็กสูงโบราณตั้งอยู่ เชื่อกันว่าเป็นส่วนของตรีศูลที่พระเทวีใช้ปราบมูกาสุระ
บนยอดเขา จะมีศาลเล็กๆตั้งอยู่ เรียกว่า สรรวะชญานะ ปีฐัม (Sarvajgnana Peetham)(พระแท่นแห่งญานความรู้) เป็นสถานที่ ที่พระอาทิศังกราจารย์ได้นั่งสมาธิบนยอดเขากุฏชาทรินี้
ปัจจุบันนี้ เทวสถานพระมูกามพิกา แห่ง กลลูรุ มีพระสาวกจำนวนมากจากทั่วทั้งอินเดียใต้ รวมถึงชาวอินเดียนเหนือบางกลุ่มมาจาริกแสวงบุญกันอย่างคับคั่ง และมีพระสาวกผู้มีฐานะจำนวนมากเข้าเยี่ยมชมและร่วมทะนุบำรุงเทวสถาน หนึ่งในนั้นคือ ท่าน เอ็ม.จี.รามะจันทรัน (எம்.ஜி.ராமசந்திரன் / M.G.Ramachandran) อดีตนักแสดง และ รัฐมนตรีของรัฐตมิฬนาฑุผู้ล่วงลับ ซึ่งได้สร้างพระขรรค์เงินถวายแก่พระเทวีด้วย.
ॐ श्रीमूकाम्बिकायै नमः
OM Shree Mookambikayai Namah
(OM salutations to Shree Mookambika)
โอม ศรีมูกามพิกาไย นะมะห์
(โอม ความนอบน้อมมีแก่ พระมูกามผู้ทรงศรี)
อ้างอิง: https://www.en.m.wikipedia.org/wiki/Mookambika
https://www.en.m.wikipedia.org/wiki/Souparnika_River
Kollur Sri Mookambika Devi book by Srivastha Rajan & Krishna Vadhulan
เรียบเรียงนำเสนอโดย มุรุเกศัน เทวี อุปาสกะ
(กิตติกร อินทรักษา)
