เกร็ดความรู้

วัฒนธรรมพราหมณ์ ฮินดูจากอินเดียใต้ สู่สยามประเทศไทย

ขอขอบพระคุณ “ประวัติศาสตร์ นอกตำรา” ที่ให้ความอนุเคราะห์ในการเผยแพร่

เกร็ดความรู้

อุปจาระ การปฏิบัติบูชาขั้นพื้นฐาน

อุปจาระ (उपचार/Upachara) คือ การปฏิบัติบูชา รับใช้ต่อเทพเจ้า หรือ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ โดยแบ่งเป็นขั้นตอน แบบแผนต่างๆ อย่างเป็นระเบียบ โดยแต่ละสัมประทายะ (จารีตประเพณีที่สืบทอดกันมาในสำนักอาจารย์ต่างๆ) อาจมีรายละเอียดปฏิบัติแตกต่างกัน อุปจาระแบ่งเป็นขั้นตอนหลักๆ ดังนี้ ปัญโจปาจาระ (पंचोपचार/Panchopachara) = การปฏิบัติบูชา 5ขั้นตอน โษฑโศปจาระ (षोडशोपचार/Shodasopachara) = การปฏิบัติบูชา 16ขั้นตอน จตุรษัษฐี อุปจาระ (चतुर्षष्ठी उपचार/Chaturshasthi Upachara) […]

เกร็ดความรู้

ไนเวทยะที่ดีควรเป็นย่างไร?

ไนเวทยะ (नैवेद्य/Naivedya) หมายถึง เครื่องบัดพลี หรือ อาหารที่ปรุงขึ้นเพื่อถวายเทพเจ้า โดยอาหารที่นำมาถวายเป็นไนเวทยะจะต้องเป็น อาหารสัตตวะ (Sattava diet) อาหารสัตตวะคืออะไร? สัตตวะคุณะ (सत्तवगुण/Sattava Guna) คือหนึ่งในสามคุณะ โดยสามคุณะนี้มีอยู่ในทุกสิ่ง ซึ่งประกฤติ(พระศักติ)เป็นผู้สร้าง และผู้ควบคุมคุณะทั้งสามนี้ตามปรัชญาสางขยะ (सांखय/Sankhya) ของฮินดู ซึ่งทั้งสามคุณะคือ -สัตตวะ (सत्तव/Sattava) เป็นองค์มูลฐานแห่ง ความดีงาม,ความสุข,ความพึงพอใจ,ความสงบ,ความบริสุทธิ์ และความเจิดจ้าของแสงสว่าง สีของสัตตวะคือ สีขาว เทพผู้ควบคุมคุณนี้คือ พระพรหมา […]

เกร็ดความรู้

บูชาพระแม่กาลีได้ไหม?

คำถามนี้เป็นคำถามยอดนิยมและมักพบได้บ่อยในกลุ่มผู้เริ่มมีจิตศรัทธา เริ่มมาปรนนิบัติบูชาใหม่ๆ พร้อมกับคำถามว่า พระกาลีบูชาในเคหสถานได้หรือไม่? ซึ่งคำตอบที่ออกมาจากกลุ่มผู้ศรัทธานั้นมีหลากหลายมาก บ้างว่าได้ บ้างว่าไม่ได้ บ้างว่า อย่าได้แคร์ ในวันนี้ผมจึงมีความประสงค์จะมาตอบข้อสงสัยในเรื่องนี้ ตรงนี้ผมขอกล่าวว่า พระกาลีเราสามารถบูชาได้ครับ ในส่วนนี้ผมต้องกล่าวไว้เลยว่า อันที่จริงพระกาลีมีสองภาวะ หรือสองรูปแบบ คือ เสามฺยะ กาลี (सौम्य काली/Soumya Kali) และ อุคระ กาลี (उग्रकाली/Ugra Kali) เสามฺยะ นั้นหมายถึง สง่างาม,อ่อนโยน และ […]

เกร็ดความรู้ เทวะตำนาน

พระฉินนมัสตา

พระฉินนมัสตา (छिन्नमस्ता/chinnamasta) หรือ ฉินนมัสติกา (छिन्नमस्तिका/Chinnamastika) และ ประจัณฑะ จัณฑิกา (प्रचण्ड चण्डिका/Prachanda Chandika) ทรงเป็นหนึ่งในทศมหาวิทยา เทวี ซึ่งเป็นคณะเทวีที่ได้รับการบูชาในคติตันตระ ทรงเป็นเทวีแห่งปัญญาญาน อันอยู่เหนือกามารมณ์ และการตะหนักรู้ในตนเอง พระนามของพระนางนั้นมาจากศัพท์ภาษาสันสกฤตสองคำ คือ ฉินนะ (छिन्न/Chinna) ซึ่งหมายถึง การตัด,การฉีก,ฉีกขาด และการแบ่ง สมาสกับ มัสตะ (मस्त/Masta) หรือ มัสตกะ (मस्तक/Mastaka) […]

เกร็ดความรู้ เทวะตำนาน

ทุรคาษฏมี

ทุรคาษฏมี (दुर्गाष्टमी/Durgashtami) ถือเป็นอีกฤกษ์มงคลหนึ่งในการบูชาพระเทวี โดย ทุรคาษฏมี (ทุรคา+อัษฏมี) มีอยู่ในทุกเดือน โดยถือ ศุกลปักษ์ อัษฏมี (शुक्लपक्ष अष्टमी/Shuklapaksha Ashtami) หรือ ขึ้น8ค่ำ ของทุกเดือนตามปฏิทินจันทรคติฮินดู เป็นวัน ทุรคาษฏมี อันเป็นมงคลฤกษ์สำหรับการสักการะบูชาพระศรีอัมพิกา (พระศักติและรูปปรากฏต่างๆของพระนาง) ในดิถีนี้ยังถือเป็นดิถีกำเนิดปรากฏองค์ของ พระศรีภัทรกาลี (श्री भद्रकाली/Shree Bhadrakali) เมื่อครั้งทำลายพิธียัชญะของพระทักษะประชาบดี (दक्ष प्रजापति/Daksha Prajapati) พร้อมด้วยเหล่าโยคินีอีกด้วย […]

เกร็ดความรู้ เทวะตำนาน

พระศรีมูกามพิกา แห่ง กลลูรุ

พระศรีมูกามพิกา แห่ง กลลูรุ (Shree Mookambika of Kollooru) พระศรีมูกามพิกา (ಶ್ರೀ ಮೂಕಾಂಬಿಕಾ / Shree Mookambika) ทรงถือว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของพระแม่ทุรคาในอินเดียใต้ ทรงประทับบนขุนเขากูฑจาทริ (ಕೂಡಚಾದ್ರಿ / Koodachadri) หรือ กุฏชาทริ (कुटजाद्रि / Kutajadri) ในเมืองโกละปุระ (ಕೊಲಪುರ / Kolapura) หรือ กลลูรุ (ಕೊಲ್ಲೂರು […]

เกร็ดความรู้ เทวะตำนาน

พระกามากษี แห่ง ชนนวาฑะ

พระกามากษี แห่ง ชนนวาฑะ (Shree Kamakshi of Jonnawada) เทวสถาน ศรี มัลลิการชุนะ สวามี – กามากษี ตัลลิ แห่ง ชนนวาฑะ ถือเป็นอีกหนึ่งปุณยสถานของชาวเตลุคุ ตั้งอยู่ในเมืองชนนวาฑะ (Jonnawada) เขตเนลลูรุ ( Nellooru,Nellore) รัฐอานธรประเทศ (Andhra Pradesh) อินเดียตอนใต้ เทวตำนานของเทวสถานกล่าวถึง เมื่อครั้งพระกัศยปะ ประชาบดี (Kashyapa […]

เกร็ดความรู้ เทวะตำนาน

กามากฺษี นาม รหสฺย

กามากฺษี นาม รหสฺย (ความลับแห่งนาม กามากษี) ใช่ครับ กามากษี (อ่านออกเสียงสำเนียงอินเดีย คือ กามากชี) นามสันสกฤตนี้ตีได้หลายความหมาย ผมจึงตั้งชื่อหัวข้อบทความนี้เป็นภาษาสันสกฤตว่า กามากษี นามะ รหัสยะ อันหมายถึง ความลับแห่งนาม กามากษี กามากษี มีความหมายทั้งในด้านไวยากรณ์ และทางปรัชญา อันว่า เสียง กา คือ พระศรีมหาลักษมี และ เสียง มา คือ […]

เกร็ดความรู้ เรื่องทั่วไป

108 Names of Divine Mother Meenakshi (1-10)

॥श्रीमीनाक्षी नामावली॥ ॐ मातङ्ग्यै नमः ॐ विजयायै नमः ॐ श्यामायायै नमः ॐ सचिवेश्यै नमः ॐ शुकप्रियायै नमः ॐ नीपप्रियायै नमः ॐ कदम्बेश्यै नमः ॐ मदकुर्णितलोचनायै नमः ॐ भक्तानुरक्तायै नमः ॐ […]